Τη Λέσβο κοσμούν εκκλησίες, μοναστήρια και προσκυνήματα, όλα με την δική τους ιστορία. Η φήμη τους εξαπλώθηκε μακριά κι άνθρωποι απ’ όλες τις γωνιές του κόσμου έχουν έρθει για προσκύνημα στο νησί.
Τα πιο γνωστά προσκυνήματα της Λέσβου είναι:
Παναγία της Αγιάσου, ένα από τα πιο σημαντικά προσκυνήματα στην Ελλάδα. Η εικόνα της Παναγίας που κρατάει τον Χριστό (Βρεφοκρατούσα), δημιουργήθηκε από τον Ευαγγελιστή Λουκά με μαστίχα και κερί και μεταφέρθηκε από την Ιερουσαλήμ στην Αγίασο από τον καλόγερο Αγάθωνα από την Έφεσο, το 803 μ.Χ. Πλήθος προσκυνητών συρρέει τον Δεκαπενταύγουστο για να προσκυνήσει την Θαυματουργό εικόνα.
Ιερά Μονή του Αγίου Ραφαήλ, ο οποίος, ύστερα από επανειλημμένες εμφανίσεις στα όνειρα ενός πιστού, του αποκάλυψε την ιστορία του μαρτυρίου του κι έτσι “φανερώθηκε” η κρυφή ιστορία του Μοναστηριού του Καρυώνα, που βρίσκεται ανάμεσα στους ελαιώνες της Θερμής. Τα κόκαλά του βρέθηκαν στον τόπο που υπέδειξε, καθώς και τα κόκαλα του Διακόνου Νικολάου και της μικρής Ειρήνης που έγιναν μάρτυρες μαζί μ’ εκείνον στα χέρια των Τούρκων το 1463.
Σήμερα το μοναστήρι που ανακατασκευάστηκε στη μνήμη των Αγίων Μαρτύρων, Ραφαήλ, Νικολάου και Ειρήνης, αναπτύχθηκε σε μία μεγάλης έκτασης μοναστική κοινότητα.
Βρίσκεται στον λόφο Καρυές στη Θερμή και είναι γυναικεία Μονή.
Τηλέφωνο Μονής: 22510.71.259
Μονή του Ταξιάρχη Μανταμάδου.
Ο Αρχάγγελος θεωρείται ο προστάτης του νησιού, αλλά η φήμη των θαυμάτων του εξαπλώθηκε σ’ όλο τον κόσμο, συγκεντρώνοντας πλήθη πιστών. Η μορφή του Αρχαγγέλου Μιχαήλ στην ανάγλυφη εικόνα του εμφανίζεται σκιασμένη, αλλά η αγάπη του Αρχαγγέλου για όλο τον κόσμο είναι διαδεδομένη σ’ όλη την εκκλησία, γεμίζοντας τις καρδιές των πιστών με θεϊκή χαρά. Η παράδοση διατήρησε την ιστορία του μοναστηριού, το οποίο λεηλατήθηκε από Σαρακηνούς πειρατές προς το τέλος της πρώτης χιλιετίας.
Όλοι οι καλόγεροι σφαγιάστηκαν, εκτός από τον δόκιμο μοναχό Γαρβιήλ, που γλίτωσε χάρη σ’ ένα θαύμα του Αρχαγγέλου. Ο Γαβριήλ αφού μάζεψε το αίμα των σφαγιασμένων συντρόφων του και το ανακάτεψε με πηλό, σκάλισε τη μορφή του Αρχηγού της Τάξης των Αγγέλων.
Ιερά Μονή Λειμώνος
Βρίσκεται βορειοδυτικά της Καλλονής και έχει πλούσια βιβλιοθήκη χειρογράφων και στεγάζει σπάνια ιστορικά και θρησκευτικά τεχνουργήματα.
Μουσείο Λαϊκής και Εκκλησιαστικής Τέχνης, Τηλ: 22530.22.289
Οποιοσδήποτε ταξιδεύει στο νησί πρέπει επίσης να επισκεφτεί τα μοναστήρια της Παναγίας της Μυρσυνιώτισας, της Περιβολής, του Πυθαρίου, τουΔαμανδρίου που βρίσκονται στις περιοχές της Καλλονής, της Άντισσας, της Ερεσού και του Πολιχνίτου αντίστοιχα.
Ιερά Μονή Ιωάννου Θεολόγου ΥΨΗΛΟΥ Αντισσας
Στο όρος Ορδυμνος, βρίσκεται η Ιστορική Μονή του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου.
H φρουριακή αρχιτεκτονική, με πολεμίστρες και οχυρωματικό πύργο, δημιουργεί την εντύπωση ενός μοναστηριού που στο πέρασμα των αιώνων αναγκάστηκε σε πολλές περιπτώσεις να αμυνθεί και προσέφερε καταφύγιο στους κατοίκους της γύρω περιοχής κατά τη διάρκεια επιδρομών.
Εορτάζει στις 8 Μαίου. Φυλάσσονται πλήθος από Ιερά Κειμήλια και χειρόγραφα.
Μουσείο Εκκλησιαστικής Τέχνης, Τηλ: 22530.56.256
Ιερός Ναός Παναγίας της Πέτρας
Πάνω στο βράχο της Πέτρας με τα 110 σκαλιά, ευρίσκεται ο Ναός της Παναγίας της Γλυκοφιλούσας. Εορτάζει τον Δεκαπενταύγουστο.
Ιερός Ναός Αγ. Θεράποντος στη Μυτιλήνη
Eντυπωσιακός εξωτερικά και μεγαλοπρεπής εσωτερικά, ο ναός του Aγίου Θεράποντα είναι ένα από τα πλέον αναγνωρίσιμα μνημεία του νησιού, αν και η ιστορία του, με τη σημερινή του τουλάχιστον μορφή, μόλις ξεπερνά τον ενάμιση αιώνα, ενώ τα εγκαίνιά του έγιναν το 1935. Είναι ο μεγαλύτερος Ναός της Μυτιλήνης με ωραιότατο Τέμπλο και Εικόνες Αγίων.
Τέλος αξίζει τον κόπο να επισκεφτείτε τις θαυμάσιες εκκλησίες του Αγίου Αθανασίου και την Μητρόπολη της Μυτιλήνης, οι οποίες αποτελούν μικρά θαύματα αρχιτεκτονικής.