Οι θέσεις της ΕΛΜΕ Λέσβου για τις διαδικασίες επιλογής των διευθυντών και το νέο πολυνομοσχέδιο του Υ.ΠΟ.ΠΑΙ.Θ.

Για τις διαδικασίες επιλογής των διευθυντών

 Σε σχέση με τις διαδικασίες επιλογής των διευθυντών των σχολικών μονάδων το Δ.Σ. της Ε.Λ.Μ.Ε. Λέσβου έχει να παρατηρήσει τα εξής:

Το νέο σύστημα επιλογής Διευθυντών Σχολικών Μονάδων αντικαθιστά ένα προηγούμενο σύστημα επιλογής αποδεδειγμένα διαβλητό, λόγω της συνέντευξης, το οποίο διευκόλυνε πελατειακές και κομματικές εξυπηρετήσεις. Η βασική διαφορά είναι ότι η συνέντευξη από το ΠΥΣΔΕ αντικαθίσταται από την εκλογή του Διευθυντή από τον Σύλλογο Διδασκόντων. Στην πραγματικότητα ο σύλλογος δεν εκλέγει αλλά μοριοδοτεί τους υποψήφιους διευθυντές, αναλογικά, ως το 1/3 των συνολικών δυνατών μορίων τους (τα άλλα 2/3 από τα προσόντα και την προϋπηρεσία). Ενώ λοιπόν αυτή η αλλαγή φέρει ένα πρόταγμα εκδημοκρατισμού της διοίκησης της εκπαίδευσης, στην πραγματικότητα το σχολείο «των όλων και των ίσων» παραμένει ζητούμενο.

Και αυτό γιατί το Υπουργείο Παιδείας:

1. Διατηρεί αναλλοίωτη την ιεραρχική δομή της διοίκησης και επιτρέπει στα στελέχη που υπηρέτησαν τις αντιλαϊκές πολιτικές να παραμείνουν στις θέσεις τους ή και να αναβαθμιστούν και μάλιστα με δημοκρατική νομιμοποίηση.
2. Αφήνει άθικτο το αυταρχικό πλαίσιο του καθηκοντολογίου, το οποίο δίνει υπερεξουσίες στον Διευθυντή σε όλα τα ζητήματα της σχολικής ζωής.
3. Δεν προχωρά στον καθορισμό ουσιαστικών αρμοδιοτήτων του συλλόγου διδασκόντων (για παιδαγωγικά, διοικητικά και άλλα ζητήματα της καθημερινής σχολικής ζωής), όπως αποτελούσε πάγιο αίτημα του εκπαιδευτικού κινήματος.
4. Δεν δίνει τη δυνατότητα στον σύλλογο να έχει ουσιαστικότερο ρόλο στην εκλογή του Διευθυντή του.

Δεν πρέπει επίσης να υποτιμηθεί καθόλου το ότι, με διαφορετικό τρόπο, η διαδικασία αυτή αναπαράγει μια λογική αντεστραμμένης αξιολόγησης («των κάτω προς τους πάνω») και θέτει μεγάλα ηθικά ζητήματα σε πολλούς συναδέλφους, οι οποίοι έδωσαν τη μάχη τα προηγούμενα χρόνια ενάντια σ’ αυτήν.

Η ουσιαστική αναβάθμιση του ρόλου του συλλόγου διδασκόντων πρέπει να αποτελέσει κομβικό αίτημα του επόμενου διαστήματος, καθώς αυτή θα διευκόλυνε τις διεκδικήσεις του κλάδου και της εκπαιδευτικής κοινότητας. Η Ε.Λ.Μ.Ε. Λέσβου θα συνεχίζει να παλεύει για ένα νέο, δημοκρατικότερο σύστημα διοίκησης της εκπαίδευσης:

1. Αναβάθμιση των συλλόγων διδασκόντων, με ουσιαστικές αρμοδιότητες σε όλα τα ζητήματα της σχολικής ζωής.
2. Επιλογή των Διευθυντών αποκλειστικά από τους συλλόγους.
3. Ο Διευθυντής, σε ένα δημοκρατικό περιβάλλον, να έχει ρόλο συντονιστή στην υλοποίηση των αποφάσεων του συλλόγου, με τη στήριξη των μελών του συλλόγου, με τις αναγκαίες υποστηρικτικές δομές (γραμματείς, φύλακες, επιστάτες) και με ελαχιστοποίηση της γραφειοκρατίας.
4. Δυνατότητα ανάκλησης των Διευθυντών από τον σύλλογο όταν αυτοί δεν εκπληρούν τις υποχρεώσεις τους που πηγάζουν από τις συλλογικές αποφάσεις.

Καλούμε όλους τους εκπαιδευτικούς το επόμενο διάστημα να διεκδικήσουμε έναν τέτοιο ρόλο για τον σύλλογο διδασκόντων και τον εκπαιδευτικών στην εκπαιδευτική πραγματικότητα. Έχοντας πίστη στη δυνατότητα των αγώνων να νικούν, όπως αποδείχτηκε το προηγούμενο διάστημα, να αξιοποιήσουμε τις διαδικασίες επιλογής Διευθυντών, χωρίς αυταπάτες, για να διαμορφώσουμε με τις απόψεις και την αγωνιστική μας στάση καλύτερους όρους για την προώθηση ενός βαθύτερου εκδημοκρατισμού που έχει ανάγκη σήμερα το δημόσιο σχολείο.

Χωρίς ψευδαισθήσεις για το νέο σύστημα, απέναντι σε ολοφάνερες συχνά προσπάθειες χειραγώγησης της ψήφου εκπαιδευτικών, απέναντι στην προοπτική ανακύκλωσης του ίδιου αυταρχικού στελεχιακού δυναμικού, οι σύλλογοι διδασκόντων μπορούν και πρέπει:

1. Να συζητήσουν διεξοδικά για όλα τα παραπάνω, για τα αιτήματα και τις διεκδικήσεις που μένουν ανεκπλήρωτα, για πραγματική δημοκρατία στα σχολεία, για παιδαγωγική ελευθερία, για ίσα δικαιώματα, για κατάργηση του αντιδραστικού καθηκοντολογίου, για αναβάθμιση του ρόλου του συλλόγου διδασκόντων.
2. Να απορρίψουν όσους με τη στάση τους τα προηγούμενα χρόνια συνέβαλλαν στην προώθηση των αντι-εκπαιδευτικών πολιτικών, ιδιαίτερα στο θέμα της αυτοαξιολόγησης για το οποίο οι αποφάσεις του κλάδου έδιναν τη δυνατότητα σε όλους να μη συμμετέχουν με τρόπο συλλογικό και μαζικό.
3. Πολύ περισσότερο πρέπει να καταψηφιστούν και να καταγγελθούν όσοι το προηγούμενο διάστημα εκβίασαν συναδέλφους, δεν σεβάστηκαν συλλογικές αποφάσεις, αντιπαρατέθηκαν σε συνδικαλιστικές πρακτικές καθώς και όσοι έχουν κάνει το σχολείο φυτώριο ρατσιστικών ή ναζιστικών ιδεών.
4. Με βάση τα παραπάνω, να επιλέξουν κατά περίπτωση είτε το άκυρο είτε το λευκό είτε και την αποχή από την ψηφοφορία, η οποίο συνιστά αναφαίρετο δικαίωμα κάθε συναδέλφου.
5. Να ψηφίσουν θετικά συναδέλφους τους οποίους εκτιμούν και οι οποίοι διαπνέονται από συναδελφικό και συλλογικό πνεύμα. Οποιαδήποτε θετική ψήφος θα πρέπει να ανταποκρίνεται στα κριτήρια της συλλογικής λειτουργίας του συλλόγου, της έμπρακτης εναντίωσης στις αντι-εκπαιδευτικές πολιτικές και της υπεράσπισης των συλλογικών αποφάσεων του κλάδου.

Σε κάθε περίπτωση οι σύλλογοι να στείλουν μήνυμα ότι οι Διευθυντές πρέπει να εναρμονίζονται με τις συλλογικές αποφάσεις και πρακτικές και να τις προωθούν, μήνυμα ότι η πάλη για ένα πραγματικά δημοκρατικό δημόσιο σχολείο συνεχίζεται και εντείνεται. 

 

Για το νέο πολυνομοσχέδιο του Υ.ΠΟ.ΠΑΙ.Θ.

 

Σε σχέση με τα βασικά σημεία του νέου πολυνομοσχεδίου για την παιδεία- όσον αφορά τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση- που βρίσκεται στη φάση της διαβούλευσης, το Δ.Σ. της Ε.Λ.Μ.Ε. καταθέτει τις παρακάτω πρώτες αδρές εκτιμήσεις:

1. Διατηρούνται και αναλαμβάνουν αρμοδιότητες (άρθρα 44-46) το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής και η Αρχή Διασφάλισης Ποιότητας στην Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, δυο θεσμοί συνδεδεμένοι με το πάρτι εκατομμυρίων γύρω από την αξιολόγηση και με την τεχνοκρατική συμβολή στην επιβολή όλων των αντιεκπαιδευτικών πολιτικών τα προηγούμενα χρόνια. Δυο θεσμοί που το εκπαιδευτικό κίνημα διεκδικεί την κατάργησή τους και την επαναφορά δομών που έκλεισαν ή υποβάθμισαν οι μνημονιακές πολιτικές (Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, ΟΕΔΒ, ΟΣΚ, Σχολικές Βιβλιοθήκες, Γραφεία ΣΕΠ κ.λπ.).
2. Η διατήρηση των δύο αυτών θεσμών συνδέεται με την επαναφορά ενός συστήματος αξιολόγησης του εκπαιδευτικού έργου («Προγραμματισμός και κριτική αποτίμηση της δράσης των σχολικών μονάδων»), το οποίο έχει απορριφθεί με τους αγώνες των εκπαιδευτικών, και από το οποίο απουσιάζει κάθε προοπτικής ενίσχυσης των σχολείων, αφήνοντάς τους μόνο τη …γραφειοκρατία.
3. Καταργείται ορθά το πέναλτι της διετούς διαγραφής από τους πίνακες για όσους αναπληρωτές δεν αναλάβουν υπηρεσία και κυρίως ανοίγουν οι πίνακες προϋπηρεσίας από το 2010 (άρθρο 47), κάτι που αποτελεί σημαντική δικαίωση των αγώνων του προηγούμενου διαστήματος. Όμως το Υπουργείο οφείλει να αποδώσει και τα διπλά μόρια σε όσους εκπαιδευτικούς υπηρέτησαν το διάστημα αυτό σε δυσπρόσιτες ή απομακρυσμένες περιοχές, όπως προβλεπόταν όταν υπηρέτησαν σε αυτά, παρά το γεγονός ότι η πρόβλεψη αυτή δημιούργησε και αδικίες.
4. Κοντά στη σωστή προσπάθεια για πρώτη φορά να υπάρξει ένας ουσιαστικότερος έλεγχος στην ιδιωτική εκπαίδευση και στα φροντιστήρια (άρθρο 48), το Υπουργείο διατηρεί (άρθρο 49) την δημόσια αντισταθμιστική εκπαίδευση (Π.Δ.Σ., Ενισχυτική Διδασκαλία κ.λπ.) υπό καθεστώς συγχρηματοδοτούμενων προγραμμάτων (Ε.Σ.Π.Α.) και αρνείται να την βελτιώσει εντάσσοντάς την στη βασική εκπαίδευση με μόνιμους διορισμούς εκπαιδευτικών και σταθερό καθεστώς λειτουργίας. Με τη λογική αυτή, η πλειοψηφία των μαθητών θα συνεχίσει να κατευθύνεται στα φροντιστήρια και το δημόσιο σχολείο να μην μπορεί να επιτελέσει ουσιαστικά τον ρόλο του.
5. Με το άρθρο 51 καταργείται ορθά το Π.Δ. για τις υποχρεωτικές μεταθέσεις υπεράριθμων εκπαιδευτικών και με το άρθρο 52 ο ν. 2011/2000 που προέβλεπε την ποινικοποίηση των μαθητικών κινητοποιήσεων και έβαζε τους εισαγγελείς τα σχολεία.
6. Με το άρθρο 58 το Υ.ΠΟ.ΠΑΙ.Θ. προσπαθεί ορθά να θέσει τον έλεγχο του 4^ου έτους ειδίκευσης των ΕΠΑ.Λ. υπό την ευθύνη του (ως σήμερα ήταν και στον Ο.Α.Ε.Δ.) και να μετριάσει τον χαρακτήρα της «μαθητείας», τον οποίο ως εκπαιδευτικό κίνημα είχαμε καταγγείλει ως στενή και πρόωρη κατάρτιση και εκμετάλλευση της φτηνής εργασίας των μαθητών. Παραμένει ωστόσο ζητούμενο η απόκτηση της εργασιακής εμπειρίας από τους σπουδαστές του μεταλυκειακού έτους να γίνεται με ουσιαστικό τρόπο (να ασκούνται πλήρως στο αντικείμενό τους) και όχι με όρους μεσαιωνικούς, με πλήρη ασφάλιση και αξιοπρεπή μισθό και με πραγματικό έλεγχο των επιχειρήσεων.
7. Παραμένουν ερωτηματικά για το μέλλον των μορφωμάτων της μη τυπικής εκπαίδευσης (άρθρα 69-70), η οποία παραμένει ενεργή. Το εκπαιδευτικό κίνημα επιμένει ότι για τους ανήλικους μαθητές μόνη αποδεκτή είναι η τυπική εκπαίδευση, γενική ή τεχνική, που προσφέρει απολυτήριο Λυκείου (το οποίο πρέπει να ενταχθεί στη 12χρονη υποχρεωτική εκπαίδευση). Όλες οι εκπαιδευτικές μονάδες να είναι υπό την ευθύνη του Υ.ΠΟ.ΠΑΙ.Θ., κανένας μαθητής ως τα 18 του σε πρόωρη ειδίκευση, κατάρτιση, φτηνή εργασία.

Το Δ.Σ. επιφυλάσσεται και για ειδικότερες αναφορές σε βασικά σημεία του πολυνομοσχεδίου, στα πλαίσια της δημόσιας συζήτησης το επόμενο διάστημα. Σε κάθε περίπτωση, η κατάθεση αυτού του νομοσχεδίου οφείλει να κινητοποιήσει τους εκπαιδευτικούς ώστε να δικαιωθούν ουσιαστικά οι αγώνες και τα αιτήματα του προηγούμενου διαστήματος.