Ανακοίνωση της «Λαϊκής Συσπείρωσης» για τις Κοιν.Σ.Επ. «Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις ή πώς ωραιοποιούνται οι επιχειρήσεις κατ’ όνομα για να φαίνονται κοινωνικές».
Σχετικά με την πρόσφατη απόφαση της ΠΕΔ Βορείου Αιγαίου για την δημιουργία Αναπτυξιακής Σύμπραξης με την επωνυμία «Σύμπνοια», οι εκλεγμένοι με τα ψηφοδέλτια της «Λαϊκής Συσπείρωσης» σε όλο το βόρειο Αιγαίο, αισθανόμαστε την ανάγκη να ενημερώσουμε τους κατοίκους της περιφέρειας τόσο για τη στάση μας στη συνεδρίαση όσο και γενικότερα για την θέση μας για τις Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις .
Στην τελευταία συνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου της ΠΕΔ Βορείου Αιγαίου, κλήθηκαν οι εκπρόσωποι των δήμων του Βορείου Αιγαίου να αποφασίσουν για την αποδοχή των όρων της πρόσκλησης του Υπουργείο Εργασίας, τη συμμετοχή της ΠΕΔ σε αναπτυξιακή σύμπραξη με την επωνυμία «Σύμπνοια», την εκλογή εκπροσώπων της ΠΕΔ στην σύμπραξη, και αλλά διαδικαστικά θέματα για την υλοποίηση και λειτουργία μηχανισμού υποστήριξης των Κοιν.Σ.Επ. στο βόρειο Αιγαίο. Σε αυτή την συζήτηση η μοναδική παράταξη που αρνήθηκε να συμβάλει στην υλοποίηση ενός μηχανισμού που θα υποστηρίξει την υπονόμευση τόσο των εργασιακών σχέσεων όσο και το δημόσιο χαρακτήρα τομέων όπως η Παιδεία, η Υγεία, η Πρόνοια, και η διαχείριση των απορριμμάτων, ήταν η «Λαϊκή Συσπείρωση» της οποίας και τα δυο μέλη που συμμετέχουν στο Δ.Σ (ο δήμαρχος Ικαρίας Σ. Σταμούλος και η δημοτική σύμβουλος Λέσβου Ν. Τσιριγώτη) διαφώνησαν από θέσεις αρχής με την υποστήριξη από τους δήμους τέτοιων δράσεων. Την διαφωνία του επίσης με διαφορετικό σκεπτικό εξέφρασε και ο δήμαρχος Λήμνου.
Στο ρόλο των Κοινωνικών Συνεταιριστικών Επιχειρήσεων χρειάζεται να κάνουμε μια λεπτομερέστερη αναφορά για να γίνει πληρέστερα κατανοητή η διαφωνία μας:
Οι Κοιν.Σ.Επ. νομοθετήθηκαν με τη λεγόμενη «κοινωνική οικονομία» επί κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ, με το Ν.4019/2011 (ο γνωστός Νόμος της «αντιμνημονιακής» κ. Κατσέλη) και έχουν κεντρική φιλοσοφία τη μετατροπή του κράτους σε ρυθμιστή του κοινωνικού περιβάλλοντος, από το κράτος χορηγό των κοινωνικών παροχών. Δηλαδή, το κράτος απλά να καθορίζει ποιοί και πώς θα παρέχουν κοινωνικές υπηρεσίες, αφού το ίδιο σταματά να τις παρέχει. Το κλείσιμο ή η υποβάθμιση των κοινωνικών δομών μεθοδεύτηκε με τη συνεχή μείωση της κρατικής επιχορήγησης, την απόλυση του προσωπικού τους, με συνακόλουθο την εμπορευματοποίηση των έργων και των υπηρεσιών. Απαλλάσσεται έτσι το κράτος από την ευθύνη να προσφέρει πλήρεις, δημόσιες και δωρεάν υπηρεσίες κοινωνικού χαρακτήρα στο λαό, όπως είναι η Παιδεία, η Υγεία και η Πρόνοια, που τις έχει ήδη πληρώσει μέσω άμεσης και έμμεσης φορολογίας.
Σήμερα με ταχείς ρυθμούς προωθούνται από την ΕΕ και την κυβέρνηση (ΝΔ-ΠΑΣΟΚ), στο πλαίσιο της Στρατηγικής ”Ευρώπη 2020″, δράσεις για την ανάπτυξη της λεγόμενης «κοινωνικής επιχειρηματικότητας». Το υπουργείο Εργασίας έχει ανακοινώσει δημόσια πρόσκληση με τίτλο «Λειτουργία Περιφερειακών Μηχανισμών Υποστήριξης της ανάπτυξης και προώθησης των Κοινωνικών Συνεταιριστικών Επιχειρήσεων και ευρύτερα των πρωτοβουλιών της Κοινωνικής Οικονομίας», καλώντας σε Αναπτυξιακές Συμπράξεις εταίρους που μπορεί να είναι Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου, Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης α’ και β’ βαθμού και οι κοινωφελείς επιχειρήσεις τους, δημόσιοι οργανισμοί και επιχειρήσεις, αναπτυξιακές ανώνυμες εταιρείες, Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου κερδοσκοπικού ή μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα και συνδικαλιστικές οργανώσεις εργοδοτών και εργαζομένων. Οι Περιφερειακοί Μηχανισμοί Υποστήριξης που αναφέρει η πρόσκληση είναι οι μηχανισμοί που θα στηρίξουν τη δημιουργία νέων, αλλά και υφιστάμενων Κοιν.Σ.Επ.
Οι Αναπτυξιακές Συμπράξεις θα χρηματοδοτηθούν με συνολική δαπάνη που ανέρχεται περίπου στα 20 εκατομμύρια ευρώ (για την Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου στα 685.000 ευρώ), την ώρα που η κυβέρνηση αφήνει χωρίς επιδόματα εκατοντάδες χιλιάδες οικογένειες ανέργων, ενώ προωθεί και την κατάργηση προνοιακών επιδομάτων.
Υποστηρικτές και πρωτεργάτες των Κοιν.Σ.Επ. αναδείχνονται εκτός από τον κυβερνητικό πόλο ΝΔ – ΠΑΣΟΚ, σε αρκετές περιπτώσεις σε όλη την χωρά αλλά και στα νησιά μας, και οι της αντιπολίτευσης του πόλου του ΣΥΡΙΖΑ, με κοινή γραμμή πλεύσης, σε μια προσπάθεια αποπροσανατολισμού των ανέργων ότι μπορεί να υπάρξει κοινωνικό όφελος από μια επιχείρηση, μέσα στο καπιταλιστικό σύστημα. Οι Κοιν.Σ.Επ. εμφανίζονται να δημιουργούνται εθελοντικά και από ανέργους, στηριζόμενες στην κακοπληρωμένη εργασία και στην απειλή της ανεργίας, ενώ αποτελούν όχημα για την παροχή ανασφάλιστης (“μαύρης”) εργασίας σε κάθε είδους εργοδότες και μάλιστα με τη βούλα του νόμου! Ενισχύουν την αυταπάτη ότι μπορεί να λύσουν οι άνεργοι τα εργασιακά τους προβλήματα με τη μετατροπή τους σε επιχειρηματίες, ενώ στην πραγματικότητα αυτό που τους σπρώχνει σε αυτή τη διαδικασία είναι η ανάγκη για το μεροκάματο.
Έχοντας την εμπορική ιδιότητα (σκοπός είναι το κέρδος), καλούνται να κερδίσουν από τους πελάτες τους, που είναι οι …δημότες. Το γεγονός ότι θα διανέμουν τα κέρδη με γνώμονα τις ανάγκες τους δεν αναιρεί ότι θα λειτουργούν με τους κανόνες της αγοράς και άρα θα προσπαθούν να είναι ανταγωνιστικές. Αυτό σημαίνει ιδιωτικοποιημένες υπηρεσίες και φθηνοί εργαζόμενοι. Οι υπηρεσίες που παρέχονται μέσω αυτών δεν είναι για όλους, ούτε για πάντα, αφού σχεδόν σε όλες τις περιπτώσεις λειτουργούν ανταποδοτικά στο όνομα της ”βιωσιμότητάς” τους.
Σε κάθε περίπτωση, οι Κοιν.Σ.Επ. όχι μόνο δεν είναι μέσο αντιμετώπισης της ανεργίας και στήριξης των κοινωνικών ομάδων που έχουν εγκαταλειφθεί στη μοίρα τους -όπως ισχυρίζεται η κυβέρνηση και η ΕΕ- αλλά ένα ακόμα αντιδραστικό υποκατάστατο στην ανάγκη για πλήρη και σταθερή εργασία με δικαιώματα, που ο καπιταλισμός ούτε μπορεί, ούτε επιθυμεί να εξασφαλίσει.
Η μόνη ουσιαστική διέξοδος είναι η ανασύνταξη του εργατικού κινήματος, η ανάπτυξη της πάλης, η απόρριψη των υποκατάστατων, στην προοπτική της ανατροπής του ίδιου του καπιταλισμού.
Για την «Λαϊκή Συσπείρωση»
Στέλιος Σταμούλος – Δήμαρχος Ικαρίας
Νίκη Τσιριγώτη – Δημοτική σύμβουλος Λέσβου
Μέλη Δ.Σ ΠΕΔ Βορείου Αιγαίου